Het gereedschap dat de
klompenmaker gebruikt voor het bekappen van een blok hout
bestaat uit de kapbijl en de dissel, beide afgebeeld in fig.
6. Hij doet dit op het z.g. kapblok (fig 7).
De klompenmaker neemt het blok hout en plaatst het midden op
het hakblok. Hij houdt het blok een beetje schuin zoals op
foto 6, en legt zijn duim zo dicht mogelijk tegen zijn
wijsvinger om verwondingen te voorkomen. Dan verwijdert hij
de schors met de kapbijl in een paar welgemikte slagen.
Op foto 6 en 7 is te zien, dat de
klompenmaker het blok dat hij aan het bekappen is, midden op
het hakblok heeft geplaatst.
Dat is iets waarop gelet moet worden, want mocht de kapbijl
ineens afschampen, dan komt deze toch nog in het hakblok
terecht. Dit kan gebeuren als gevolg van een onzuivere slag,
maar ook als een spaander blijft zitten aan de bijl en dit
niet gezien wordt.
Op
foto 8 is te zien dat de eerste klomp vervolgens als
voorbeeld dient voor de tweede van het paar. Hiervoor wordt
een z.g. pasplank gebruikt (fig 7).
Dan vervolgt hij met de
tweede, in dit geval de rechtse klomp (foto 9).
Als laatste in het kapproces wordt de klik of hak
aangebracht. Op foto 10 en 11 is te zien dat er eerst een
zaagsnede is aangebracht.
De plaats van de
zaagsnede hangt af van de lengte of maat van de klomp en de
diepte van het model. Als richtlijn kan gegeven worden, dat
de zaagsnede op ca. 1/3 van de achterkant van de klomp
gemeten, wordt aangebracht (zie ook fig 8). De hoek die deze
inkerving maakt, staat loodrecht op het loopvlak.
Het blok wordt in combinatie met het andere op het hakblok
geplaatst en wel zo, dat het te bekappen blok op het andere
steunt. De klompenmaker houdt de linkerarm naar buiten
gebogen om de punt van de dissel te ontwijken.
Opmerking: Wie
goed naar foto 11 kijkt zal zien dat de
klompenmaker een grove fout maakt: Hij laat de
kapbijl op het hakblok liggen en dat is
gevaarlijk. Deze dient hij eerst te verwijderen
want deze zou op zijn voet kunnen vallen. |
De pasplank dient ervoor om beide klompen goed met elkaar te
kunnen vergelijken. Nu is te zien dat beide blokken op een
kleinigheid na, al goed bij elkaar passen.
Er is duidelijk te zien welke een linkse en welke een
rechtse klomp wordt. Ze moeten elkaars spiegelbeeld zijn.